Shekaru masu yawa da suka wuce bugu da kari kuma duk a cikin rayuwar al’umma sun gane cewa ashe yana da matukar muhimmanci su rika amfani da ganye, ko kuma ganyaye wajen da suke sa shi a cikin abinci, wani ma da shi ake dafa abincin, wani kuma sai an kammala dafawar, ake sa wa saboda suna da amfani wajen maida shi abincin aji dadin cin shi.Wasu ana sa su cikin miya ne a dafa su tare kamarsu Alaihu Shuwaka, Ugu da dai sauransu. Wasu suna amfani da shi ne saboda ya kara ma shi abincin armashi, wasu kuma suna amfani da shi a matsayin abinci saboda ya samar masu da sinadaran bitamins, da kuma amfani da ake dasu a matsayin na masu wanke ciki. Duk wadannan dalilan gaskiya ne ta bangarori daban daban wajen amfani da su ganyayen, amma duk da haka akwai wadansu mutane wadanda su ba zasu yarda da a sa masu ganye a abincin su ba. Irin wadannan mutane suna matukar asara ba karama ba, saboda shi dandanon abincin yadda zai iya canzawa, da kuma karuwar da zasu sami a jikinsu wajen mafani da ganyen. Akwai ganyaye da yawa amma kuma sai dai suma da abubuwan da ake samu na musamman, a kuma kokarin da muke yi na gane, yadda suke taimaka mana ta bangaren lafiyar jikinmu, abu mai kyau ne mu gane ko wadanne abubuwa ne suka kunsa su ganyayen da muke ci a matsayin abincinmu.
Ganyaye su kunshi wani sinadari wanda ake kira cellulose wanda shi ma kan shi wani sibnadari ne, wanda shi cikin mutum ba zai iya narkar da shi ba, cellulose wani sinadari ne wanda ya kunshi ko kuma bayani mai kyau ya kun shi fibre a cikin abinci, shi dai sinadari shi ne wanda ke taimakwa wajen abubuwan da ake kasayarwa, yana kuma samin hanyar shi da hanji amma kuma ana fitsarar da shi matsayin fitsari.
Ita dai wannan fibre tana taimakawa wajen fitar da abubuwan da basu da amfani a jikin mutum, da hanyar alimentary tract wannan a hanji take da kuma gastrict irritants. Ta wannan hanyar ce su ke fitar da duk wasu abubuwan da ka iya cutar da jiki. Cellulose wani sinadari ne wadanda akwai wasu nau’in dabbobi wadanda suke iya cin shi ya kuma samu narkewa a cikinsu, kamar su awaki tumaki da kuma shanu, saboda su wadancan halittun. Su wadannan halittun ana kiransu da suna ruminants, (wadanda suna iya ma kwana suna cin abinci da suka riga suka ci, wani lokacin ma daga kwance zasu rika yin tuka, kamar shi abincin da suka ci da farko suna dawo da shi ne domin kara nika shi da hakoransu) saboda irin wadannan dabbobin sun dogare nbe akan wadannan abubuwan da suke saboda su ci gaba da rayuwa ba kuma su kamu da ciwo. Irin wannan baiwar ana samunta wajen dan adam, dalili kuwa akwai wasu ganyayen da suke ma mutum maganin wadnasu muggan cututtuka da kuma rage nauyi.
Ganyaye sun kunshi kashi 85 da kuman 95 na ruwa wanda yake taimakama fatar jiki da kum amaganin wasu abubuwan da asu fito kan fatar wadanda baa bin so bane, bugu da kari kuma sun kun shi wani sinadari wanda ake kira phytonutrients wanda shi kuma yana taimakawa ne wajen, tsufa wanda ya zo ake kuma ganin lokacin shi bai yi ba. Suna samun wannan damar ne ta hanyar hana wasu kwayoyin halitta lalacewa a sanadiyar gajiya, hasken rana ko kuma yadda ake lalata muhalli ta hanyar wasu abubuwan da suke taimakama hakan. Ganye wanda yake da yake da kala yana iya kasancewa ja, ko kuma mai kalar ruwan lemu, yana taimakawa jiki wajen ba shi, ko kuma kara karfafa beta carotene, wanda shi ne ke kare fatar jikin mutum daga illar rana a kan fatar fatar jikin dan adam, ya yin da kuma take kara mata wani armashi. Daya daga cikin misalin orange begetable shi ne karas, ya yin da kuma jan ne tumatari, sai dai kuma ya kunshi lycopene wanda har yanzu ba a tabbatar da cewar shi natural sunscreen ne.
Bitamin C ba wai kawai ana samun shi ne a citrus fruits ba, ana ma samun shi a tattasai da kuma tumatari, cucumber da albasa, kabeji spinach da abocado pear da kuma bell peppes. Shi wannan Bitamin yana da matukayar muhimmanci wajen yin collagen wanda shi ma wani sinadari ne, wanda idan ba tare da shi ba jiki ba zai iya kare gyara kan shi ba. Wannan ya nuna ke nan idan mutum ya yi rauni, za a dauki lokaci mai tsawo kafin shi raunin ya warke, maganar warkewar wadda ita ce gyaran.
Irin wannan gyara ko kuma warkewar ba kasaifa take kasancewa wadda ake so ba, daga irin wadannan cututtuka koma tari abin ba a samun nasara. Sau da yawa abubuwan da jiki ya tanada na bitamin c da kuma magnesium nan da nan ake gamawa dasu, idan an samu wata gajiyawa, sai kuma idan ana cin ganyaye daban daban, hakan yana sa a koma a cikin mizanin da ake ciki tun farko.
Idan su ganyaye suna taimaka mana mu rage gajiya ko kuma wata damuwa ta hanyoyi daban daban, wadanda aka yi magana akan su, an yi hakan ne saboda amfaninmu. Wannan ya nuna ke nan ita damuwa (stress) tana sa mutum ya gaji ya zama ba wani kazar kazar a tare da shi, ba zai iya yin wani aiki na azo a gani ba, ta hakan ne wasu mutane sai su yi tunanin ko abinci ne, ko kuma barasa, saboda shi wannan halin da aka shiga. Shiga cikin irin wannan hali zai iya shafar lafiyar mutum ta hanyoyi daban daban. Wani lokaci kuma yadda mutum zai canza ga yadda aka san shi, wato kira ko kuma halittar jikin shi, kamar maganar kiba da kuma abinda zata iya haifarwa a gaba kamar anoredia da kuma asthenia.
Fibre wadda take cikin ganyaye tana taimakawa wajen rage mizanin cholesterol, ko kuma ya kasance a daidai yadda ake bukatar ya kasance, wannan yana taimakawa wajen rage yiyuwar kamuwa da cutar zuciya da kuma cardia arrest. Sai dai kuma wani abu daban folic acida na ganye na taimakawa jiki ya samar da red bloocells ( wadanda su aikinsu shi ne safarar kai iskar da ake shaka wato odygen duk wurin daya kamata ). Bugu da kari ganyaye sun kunshi bitamin a wanda yake da amfani wajen taimaka ma gani da idanu sosai. Haka nan ma sun kunshib potassium tare da shi kuma magnesium wanda shi ma yana da matukar amfani shi ma wajen daidaituwar yadda mizanin jinin mutum ya dace ya kasance. Suna iya wannan aikin ne ta hanyar dan dakatar da yadda su hanyoyin jinin suke aiki, idan an fahimta sosai, ana dan rage masu karfi ko kuma tafiya, ta haka kuma sai jini ya wuce ta hanyarsu ba kuma tare da an matsa ma ita zuciya ba yin wani aiki daban wanda aka iya kawo mata cikas. Yanzu dai an fahimci muhimmancin cin ganyaye ko kuma abincin wanda ya kunshe su akai akai, da kuma yadda ya kamata, mafi komai muhimmanci akan duk wani abinda za ayi saboda maganin cutar kansa da karshen hanji. An yi bayanin cewa yadda ba ko wanne lokaci bane ya kamata ace an yi ma hanji tamkam da abinci, sai kuma canza lokacin da ya dace aci shi abincin, saboda a taimakwa matsalar da a kan samu, abinda kuma shi ne ke sa kumburi, wanda masana suka ce yana da ala ka da kansar karshen hanji. Irin wannan kumburin shi ne abinda ake cema hanyar zuwa kamuwa da ita cutar ta kansar hanji. Babban abin da ya dace shi ne a rika cin ganye ko kuma ganyaye, saboda idan aka bi ta wannan hanyar za a kauce ma kamuwa da da cutar kansar karshen hanji.
Yawancin mutane basu cin ganye ko kuma ganyaye, duk kuwa da yake cin su ganyayen hanya ce mafi sauki da mutum zai bi, saboda ya kara bunkasa lafiyar jikin shi. Bayan haka ga kuma kawo tsaiko na rage kaifin su kwayoyin halittar da suke sa tsufa girma, suna samar da nutrients nau’oin abinci wadanda zasu iya taimakawa, wajen yadda za a fuskanci stress wato damuwa, wato kamar ajin Bitamins B, folic acid omega-3 fats da maganesium potassium da kuma glutathione.
Abin na farko shi ne mizanin da aka fi amfani da shi wajen bangaren kasuwanci na maganin, saboda an san yana iya warkar da ko wacce irin cutar da mutum ya sani. Abincin daya kunshi ganye ko kuma ganyaye zai iya kare mutum daga cutar cutar (sanyin kashi )arthritis dementia (cutar mantuwa) cutar zuciya, bayan cutar kansar hanji, yanzu ma ana ta maganganun cewar akwai ma maganar kawo cikas ga al’amarin daya shafi tsufa ta yadda su kwayoyin halittarcake rage masu kausashi.
Binciken da aka yi ya nuna cewa mutane wadanda suke ci sau bakwai ko kuma fiye da haka na cin ganyaye a ko wacce rana, suna da kashi 42 na yiyuwar mutauwa,ta ko wanne irin sanadi, idan aka gwada su da wadanda suke ci abinda bai kai ko sau daya ban a ganye ko kuma ganyaye.
Daga karshe magnesium wanda shi ma yana da muhimmanci ga aiki mai kyau na tsokar jiki da kuma ayyukann jijiyoyi, duk da haka yana taka muhimmiyar rawa wajen lura da daidaituwar immune system (wasu sinadaran da suke kare jiki daga kamuwa da cuta). Rashin isasshen magnesium, tun farko akwai maganar matsalar data shafi kagara da kuma da kuma migraine. Haka nan ma cin ko kuma amfani da calcium wanda idan ba tare da shi ba, ba zamu samu lafiyar kasusuwan mu ba, shi ma maganesium ne yake taimaka ma shi. Yanzu da kowa ya gane ke nan, ba za a samu cikakkiyar lafiya ba, ba tare da kullun ana samun da cin ganyaye ba. Ganyaye ba wai dole sai masu tsanwa ba, kamar yadda bayani ya nuna cikin wannan maudu’i na “amfanin ganyaye ga lafiyar jikin dan adam”.